Pedal piano có tác dụng gì? Giải thích chi tiết

Đàn piano bao gồm hai bộ phận chính: phím đàn và pedal. Phím đàn là nơi bạn nhấn để tạo ra âm thanh, trong khi pedal giúp điều chỉnh âm sắc và kết cấu của bản nhạc, mang lại chiều sâu và sự tinh tế cho giai điệu.

Nếu bạn chưa quen với việc sử dụng đàn, có thể bạn đang tự hỏi, “Các pedal trên đàn piano có tác dụng gì?” Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các loại pedal khác nhau trên đàn piano và hướng dẫn cách sử dụng phụ kiện piano này một cách hiệu quả.

Pedal piano là gì?

Pedal đàn piano là những cần gạt nằm ở phần chân đàn, có tác dụng điều chỉnh âm thanh và biểu cảm của nhạc cụ. Thông thường, đàn piano có ba pedal, mặc dù một số mẫu đàn piano cũ có thể chỉ có 2 pedal (sustain pedal và soft pedal).

Mỗi bàn đạp có một chức năng riêng biệt. Sustain pedal nằm bên phải giúp âm thanh kéo dài hơn. Soft pedal nằm bên trái làm giảm âm lượng và làm dịu âm sắc. Pedal ở giữa, thường là sostenuto pedal, cho phép duy trì một số nốt nhạc được chọn trong khi các nốt khác không bị ảnh hưởng.

Những pedal này giúp tăng chiều sâu cảm xúc và tính năng của bản nhạc. Cũng cần lưu ý rằng không phải tất cả các pedal đều có chức năng sostenuto một số đàn piano thay vào đó có (practice pedal, giúp giảm âm thanh của dây đàn mạnh hơn so với soft pedal).

Pedal đàn piano có chức năng gì?

Sustain Pedal /Damper Pedal

Pedal bên phải là Sustain Pedal, đây là pedal được sử dụng nhiều nhất trên đàn piano. Sustain Pedal còn được gọi là Damper Pedal vì khi bạn nhấn xuống, bàn đạp này sẽ nâng các bộ giảm âm (damper) ra khỏi dây đàn, cho phép âm thanh kéo dài và vang lâu hơn.

Pedal piano này rất hữu ích nếu bạn muốn tạo ra âm thanh phong phú, đặc biệt khi chơi các đoạn nhạc legato. Thực tế, hầu hết các bản nhạc đều yêu cầu sử dụng Sustain Pedal để kết nối các nốt nhạc một cách mượt mà.

Sustain Pedal cũng giúp tạo ra những đoạn nhạc có tính liên kết hơn. Nếu không có pedal này, các nốt nhạc có thể nghe rời rạc và ngắt quãng.

Ngay cả những cây đàn piano cũ cũng đều có Sustain Pedal.

Sostenuto Pedal

Sostenuto Pedal, nằm ở giữa, có chức năng tương tự như Sustain Pedal nhưng ít được sử dụng hơn. Khi bạn đạp, pedal này chỉ giữ các nốt mà bạn đang nhấn xuống vào thời điểm đó, trong khi các nốt nhạc được chơi sau đó sẽ không bị ảnh hưởng gì cả. Điều này cho phép bạn chọn lọc các nốt hoặc hợp âm cần sustain mà không làm ảnh hưởng đến những nốt khác.

Tóm lại, Sostenuto Pedal giúp tạo ra kết cấu âm thanh phức tạp hơn bằng cách cho phép bạn duy trì các nốt cụ thể trong khi các nốt khác được chơi một cách độc lập, từ đó tạo ra sự kết hợp tinh tế giữa các phần âm thanh khác nhau trong bản nhạc.

Soft Pedal

Soft Pedal hay còn gọi là una corda pedal, là pedal nằm ở bên trái trên đàn piano. Nếu Sustain Pedal ảnh hưởng đến độ dài của các nốt thì Soft Pedal thay đổi chất lượng âm thanh. Khi bạn đạp, pedal này sẽ dịch chuyển toàn bộ cơ cấu phím đàn sang bên phải một chút (đối với đàn piano grand).

Còn đối với đàn upright piano, Soft Pedal hoạt động hơi khác. Khi nhấn pedal này, một lớp vải nỉ sẽ được chèn vào giữa các búa và dây đàn, giảm lực tác động và tạo ra âm thanh mềm hơn. Điều này làm cho các búa đàn gõ vào ít dây hơn, thường là hai dây thay vì ba dây.

Kết quả là âm thanh mềm hơn, nhẹ nhàng, rất phù hợp cho các đoạn nhạc tinh tế. Nếu bạn muốn tạo ra một không khí nhẹ nhàng cho một đoạn nhạc yên tĩnh, hãy sử dụng pedal này.

Pedal đàn piano điện

Pedal là phụ kiện cần thiết cho đàn organ và đàn piano điện. Những pedal này được thiết kế để mô phỏng các chức năng của pedal trên đàn piano cơ, đặc biệt là Sustain Pedal.

Pedal đàn piano điện thường kết nối với đàn qua giắc cắm và mô phỏng chức năng của Sustain Pedal, cho phép các nốt nhạc tiếp tục vang lên ngay cả khi bạn nhả phím. Hầu hết các đàn upright piano điện đều có pedal tích hợp sẵn.

Mặc dù các pedal đàn piano điện chủ yếu phục vụ chức năng ngân âm, một số mẫu cao cấp còn mô phỏng cả hiệu ứng của Soft Pedal và Sostenuto Pedal, mang lại trải nghiệm chơi đàn gần giống với đàn piano cơ hơn.

Cách sử dụng pedal đàn piano

Khi sử dụng các pedal đàn piano, bạn chỉ cần đạp nhẹ để các pedal này hoạt động hiệu quả.

Cách sử dụng Sustain Pedal

Nhấn pedal ngay sau khi bạn gõ phím và nhả pedal khi bạn chuyển sang đoạn nhạc hoặc hợp âm tiếp theo. Điều này giúp tạo ra âm thanh mượt mà, liên tục mà không bị lộn xộn. Đừng sử dụng quá nhiều để tránh âm nhạc bị rối và các nốt bị hòa vào nhau.

Cách sử dụng Sostenuto Pedal

Pedal này chỉ giữ các nốt mà bạn đã chơi khi pedal đang nhấn xuống. Hãy nhấn pedal sau khi chơi các nốt bạn muốn ngân âm, và nhả ra rồi nhấn lại khi bạn muốn giữ các nốt mới.

Cách sử dụng Soft Pedal

Pedal này làm giảm âm thanh bằng cách dịch chuyển các búa bên trong đàn piano, khiến búa đàn gõ vào ít dây hơn. Bạn nên nhấn pedal này trong khi chơi để tạo ra âm thanh nhẹ nhàng và tinh tế, phù hợp với các đoạn nhạc nhẹ nhàng.

Khi nào nên sử dụng pedal đàn piano

Các pedal trên đàn piano có thể làm tăng chiều sâu cảm xúc và sự biểu cảm trong âm nhạc của bạn, nhưng điều quan trọng là biết khi nào nên sử dụng pedal.

Các tác phẩm khác nhau thường yêu cầu sử dụng các pedal theo cách khác nhau. Ví dụ, các tác phẩm từ thời kỳ Lãng mạn, như của Chopin và Debussy, thường phụ thuộc vào Sustain Pedal để tạo ra những câu nhạc mượt mà và âm thanh vang, phong phú. Các bản pop hiện đại và ballad cũng thường xuyên sử dụng Sustain Pedal để đạt được hiệu ứng tương tự. Trong khi đó, Soft Pedal rất phù hợp cho các đoạn nhạc yên tĩnh và tinh tế, như trong các tác phẩm cổ điển nhẹ nhàng.

Hãy theo dõi ký hiệu pedal trong sheet nhạc, vì sẽ chỉ dẫn bạn khi nào nên nhấn và nhả các pedal. Sustain Pedal thường được ký hiệu là “Ped.” với một dấu sao chỉ thời điểm nhả pedal. “Una corda” chỉ việc sử dụng Soft Pedal.

Câu hỏi thường gặp

3 pedal trên đàn piano là gì?

3 bàn đạp trên đàn piano bao gồm:

– Sustain Pedal hay Damper Pedal: Nằm ở bên phải, đây là pedal được sử dụng nhiều nhất. Khi nhấn pedal này, các damper được nâng lên, cho phép các nốt nhạc tiếp tục vang lên ngay cả sau khi bạn đã nhả phím đàn.

– Soft Pedal hay Una Corda Pedal: Nằm ở bên trái, pedal này làm mềm âm thanh bằng cách dịch chuyển búa đàn để búa đánh vào ít dây hơn. Điều này tạo ra âm thanh nhẹ nhàng, tắt dần, rất hữu ích cho các đoạn nhạc tinh tế.

– Sostenuto Pedal: Nằm ở giữa, pedal này chỉ giữ âm những nốt nhạc đang được giữ xuống khi pedal được nhấn. Các nốt nhạc được chơi sau đó sẽ không bị ảnh hưởng. Điều này cho phép giữ âm chọn lọc, tạo nên sự phức tạp trong kết cấu âm thanh.

Người mới bắt đầu có sử dụng pedal piano không?

Người mới bắt đầu có sử dụng pedal piano đây là một kỹ thuật tốt để học từ sớm. Pedal piano thường được giới thiệu sau khi bạn đã có hiểu biết cơ bản về sự phối hợp tay và đọc nốt nhạc. Pedal quan trọng nhất để học là Sustain Pedal.

Đàn piano nên có 2 hay 3 pedal?

Hầu hết các đàn piano có ba bàn đạp, nhưng một số mẫu chỉ có hai. Cấu hình ba bàn đạp phổ biến hơn và cung cấp sự linh hoạt lớn hơn, đặc biệt là cho các tác phẩm phức tạp hơn. Đối với người mới bắt đầu hoặc người chơi không chuyên, hai bàn đạp, thường là bàn đạp duy trì và bàn đạp mềm là đủ. Tuy nhiên, việc có ba bàn đạp sẽ có lợi khi bạn tiến đến các tác phẩm phức tạp hơn chuyên nghiệp và nâng cao hơn.

Kết luận

Pedal piano không chỉ thêm chiều sâu vào bài hát mà còn giúp biểu đạt cảm xúc mạnh mẽ trong cách chơi của bạn. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về vai trò của từng pedal trên đàn piano, đặc biệt là Sustain Pedal yếu tố quan trọng tạo nên sự kết nối mượt mà giữa các nốt nhạc. Hãy thực hành và sử dụng các pedal một cách linh hoạt để mang đến trải nghiệm âm nhạc phong phú và đầy cảm xúc.

Nếu có thắc mắc có thể liên hệ chuyên viên nhạc cụ tại Công ty Việt Thanh Music Center. Để lại bình luận hoặc gọi đến số 0909046613 – 0938809307 – 0903864264. Với 25 năm kinh nghiệm tiếp xúc với đàn piano, các chuyên viên sẽ giúp bạn trả lời.