Các loại đàn piano – lịch sử, phân loại và đặc điểm từng loại

Đàn piano có mấy loại? Điểm khác nhau của chúng là gì? Mới học thì sẽ mua loại nào là câu hỏi phổ biến của những người mới bắt đầu tiếp xúc với bộ môn đàn piano và những người đang có nhu cầu mua piano. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm được câu trả lời chính xác, đồng thời hiểu được lịch sử, các loại đàn piano và đặc điểm của từng loại. Có kiến thức và cái nhìn tổng thể để lựa chọn được loại đàn piano phù hợp nhất.

1. Định nghĩa đàn piano

Đàn piano là một loại nhạc cụ phím, được sử dụng rộng rãi trong nhạc cổ điển, jazz, và nhạc đương đại. Đặc điểm nổi bật của đàn piano là khả năng tạo ra âm thanh đa dạng, từ nhẹ nhàng đến mạnh mẽ, nhờ vào cấu trúc và cơ chế hoạt động đặc biệt bên trong. Đàn piano ngày nay được cấu tạo chủ yếu với 88 phím bao gồm cả phím trắng và phím đen, âm thanh được đi từ quãng trầm bên tay trái đến quãng trung ở giữa và cao dần về quãng cao ở bên tay phải.

2. Lịch sử đàn piano

Đàn piano có lịch sử lâu đời, và cho đến ngày nay vẫn là nhạc cụ được yêu thích. Với khả năng âm thanh trực diện, quãng rộng, piano vẫn luôn được xem nhạc nhạc cụ vua trong ngành âm nhạc, và luôn là nhạc cụ không thể thiếu trong các buổi hòa nhạc từ xa xưa đến ngày nay.

2.1. Thời kì Baroque (khoảng 1700)

Đàn piano được phát minh bởi Bartolomeo Cristofori ở Ý. Ban đầu, ông muốn tạo ra một nhạc cụ có thể chơi được cả âm nhẹ và âm mạnh, một cải tiến so với đàn cembalo truyền thống. Cristofori đã thiết kế một hệ thống đòn bẩy và búa để điều khiển dây đàn, cho phép tạo ra âm thanh đa dạng hơn.

2.2. Thời kỳ Cổ điển (khoảng thế kỷ 18)

Đàn piano trở nên phổ biến và có nhiều cải tiến kỹ thuật. Những người như John Broadwood và Robert Stodart cùng Americus Backers đã phát triển bộ máy cơ (action) đàn piano hiện đại. Nhạc sĩ như Ludwig van Beethoven và Franz Joseph Haydn bắt đầu sử dụng đàn piano trong các tác phẩm của họ.

2.3. Thời kỳ Romantic (thế kỷ 19)

Sản xuất đàn piano tập trung chủ yếu ở Paris, với những nhà sản xuất như Pleyel dẫn đầu. Đàn piano trở thành một nhạc cụ quan trọng trong thời kỳ này, và những nhạc sĩ nổi tiếng như Frederic Chopin và Franz Liszt sử dụng đàn piano của Pleyel trong các buổi biểu diễn và sáng tác của họ.

2.4. Thời kì Hiện đại

Bắt đầu từ cuối thế kỷ 19 cho đến ngày nay, đàn piano đã trải qua nhiều cải tiến và phát triển. Henry E. Steinway, một người Đức di cư sang Mỹ, đã thành lập Steinway and Sons, một trong những nhà sản xuất đàn piano nổi tiếng nhất thế giới. Các thương hiệu khác như Yamaha, Kawai, và Bösendorfer cũng đã góp phần vào sự phát triển của đàn piano, cả về thiết kế lẫn công nghệ.

Qua các thời kì, đàn piano không chỉ phát triển về mặt kỹ thuật mà còn trở thành một biểu tượng quan trọng trong bề dày lịch sử âm nhạc.

3. Phân loại đàn piano và đặc điểm từng loại

Đàn piano được phân thành 2 loại chính là piano cơ và piano điện, trong đó:

– Piano cơ được chia thành 2 loại là: Grand piano (Đại Dương Cầm) và Upright piano (piano đứng).

– Piano điện được chia nhỏ thành 4 loại lần lượt là: Portable Piano điện (piano điện di động), Upright piano điện, Grand piano điện và piano điện sân khấu.

3.1. Đàn piano cơ

Đàn piano cơ là loại đàn piano truyền thống nhất, hoạt động hoàn toàn dựa trên bộ máy cơ và những thao tác của người chơi (nhấn phím, đạp pedal,…). Không cần cắm điện hay sử dụng bất kì thiết bị điện tử nào nhưng vẫn cho âm thanh lớn, du dương và đắm chìm nhất.

2.1.1 Grand piano (Đại Dương Cầm)

Đàn Grand piano hay còn gọi là Đại Dương Cầm là một loại nhạc cụ lớn và tinh tế, Grand piano có các dây đàn được sắp xếp nằm ngang trong một khung đàn, chính vì thế đàn có một bảng cộng hưởng (soundboard) lớn hơn và các dây đàn dài hơn so với đàn upright piano. Thiết kế này tạo ra âm thanh phong phú, vang dội hơn, âm thanh tỏa đi khắp hướng từ cây đàn (uprigth âm thanh đa số sẽ đi ra từ đằng sau)

Đàn Grand piano có nhiều kích cỡ khác nhau, từ loại nhỏ gọn “Baby Grand” đến loại lớn dành cho hòa nhạc “Concert Grand”, chiều dài từ khoảng 150 đến 300cm và chiều cao nằm trong khoảng từ 91-152cm. Và đàn cũng có trọng lượng lớn hơn, dao động từ 240-500kg.

Đàn Grand piano được đánh giá cao vì chất lượng âm thanh, phạm vi âm rộng và khả năng biểu đạt tinh tế, chân thực. Grand piano thường được sử dụng trong nhạc cổ điển và jazz, và bạn thường thấy chúng trong các hội trường hòa nhạc, trường âm nhạc và nhà của những nghệ sĩ piano chuyên nghiệp.

Đàn Grand piano Yamaha, Kawai, Kohler & Campbell, Steinway & Sons và Boston là những thương hiệu nổi tiếng thế giới, được các nghệ sĩ piano chuyên nghiệp lựa chọn vì đem lại những giá trị lịch sử cũng như chất lượng hàng đầu về âm thanh và khả năng diễn đạt.

2.1.2. Upright piano (piano đứng)

Đàn Upright piano hay còn gọi là piano đứng, thuộc dòng đàn piano cơ. Upright piano có khung và dây đàn được bố trí theo chiều dọc, vuông góc với bàn phím. Thiết kế này là một giải pháp tiết kiệm không gian so với đàn Grand piano. Bạn sẽ thường nhìn thấy đàn Upright piano trong các căn hộ, trường học, và các địa điểm âm nhạc nhỏ, do kích thước gọn nhẹ của đàn.

Đàn piano đứng có nhiều kích cỡ khác nhau, nằm trong khoảng từ 90cm đến 132cm, với các loại phổ biến nhất là spinet, console, studio, và upright kích cỡ lớn hoặc chuyên nghiệp. Trọng lượng của một chiếc đàn piano đứng có thể dao động khá lớn tùy thuộc vào kích thước, mẫu mã và vật liệu sử dụng để chế tạo, nằm trong khoảng từ 136-408kg.

Mặc dù nhỏ hơn đàn Grand piano, nhưng đàn Upright piano vẫn có thể tạo ra âm thanh phong phú và đầy đủ. Đàn Upright piano được yêu thích vì giá cả phải chăng, hiệu quả về không gian, và phù hợp cho người mới bắt đầu và người chơi bán chuyên. Ngoài ra đàn cũng nhận đánh giá cao vì độ bền và dễ dàng bảo trì.

Đàn upright piano Kawai, Yamaha, Kohler & Campbell, là những thương hiệu được ưu chuộng nhất hiện nay.

3.2. Đàn piano điện (Digital piano)

Đàn piano điện hay còn gọi là Digital piano (piano kỹ thuật số) là loại đàn piano có thiết kế hiện đại hơn, hoạt động dựa trên nguồn điện, tích hợp nhiều tính năng tiên tiến, với một thân hình nhỏ gọn, tiện lợi hơn piano cơ. Tuy nhiên loại đàn này sẽ không thể nào có âm thanh lớn, phong phú, cảm giác chạm tinh tế như piano cơ. Có nhiều loại piano điện được phân chia như sau:

3.2.1. Upright piano điện

Đàn Upright piano điện là sự lựa chọn hoàn hảo cho người chơi piano ở mọi trình độ. Được thiết kế chủ yếu để sử dụng trong nhà, piano không chỉ là một nhạc cụ mà còn là một món đồ nội thất thẩm mỹ.

Các mẫu Upright piano điện thường có thiết kế giống như đàn Upright piano cơ, với các tính năng như giá để bản nhạc, nắp đàn và chân đàn cố định kèm theo bàn đạp.

Nếu bạn yêu thích phong cách hiện đại, một số hãng sản xuất như piano điện còn cung cấp các mẫu thiết kế mới. Trong những mẫu này, nắp đàn có thể dùng làm giá đỡ bản nhạc khi mở ra, và khi đóng lại, bảo vệ phần phím đàn, tạo nên một vẻ ngoài tinh tế và gọn gàng.

Roland là thương hiệu dẫn đầu trong loại đàn Upright piano điện. Ngoài ra đàn upright piano điện Kawai, Yamaha, Casio cũng được yêu thích.

3.2.2. Portable piano điện (piano điện di động)

Portable piano điện hay còn gọi là piano điện di động. Loại đàn này tương tự Upright piano điện nhưng thiết kế không có tủ đàn, có thể được cất giữ khi không sử dụng hoặc dễ dàng mang theo khi ra ngoài.

Đi kèm với đàn Portable piano điện thường là một chân đế (stand) hình chữ X hoặc giá đỡ đôi đơn giản phù hợp với từng model.

Khác với Upright piano điện, hệ thống loa của Portable piano điện được đặt trực tiếp trong đàn thay vì trong tủ. Điều này đảm bảo tính di động và trọng lượng nhẹ nhưng có thể làm giảm chất lượng âm thanh. Ngoài ra, bàn đạp duy trì âm thanh và giá để bản nhạc thường có thể tháo rời.

Casio dẫn đầu trong danh sách những thương hiệu đàn Portable piano điện tốt nhất.

3.2.3. Piano điện sân khấu (Stage digital piano)

Piano điện sân khấu thường có thiết kế nặng và chắc chắn hơn, chịu được áp lực của việc diễn trực tiếp. Hầu hết các piano sân khấu không có loa tích hợp vì chúng thường được sử dụng với ampli đàn organ hoặc hệ thống âm thanh PA.

Ngoài ra, piano sân khấu có các tính năng đặc biệt dành cho người chơi keyboard trực tiếp như khả năng pha trộn và kết hợp nhiều âm thanh cùng một lúc, khả năng chỉnh sửa và tạo âm thanh của riêng mình, cũng như khả năng điều khiển các keyboard khác trong band nhạc.

Đúng như tên gọi, Piano điện sân khấu là loại đàn piano điện được thiết kế cho sân khấu chứ không phải cho việc sử dụng tại nhà, sở hữu vẻ ngoài mạnh mẽ và hệ thống giao diện điều khiển thiên về tính năng.

Đàn piano điện sân khấu Roland tiếp tục chinh phục nghệ sĩ biểu diễn bởi sự linh hoạt về cả thiết kế lẫn chức năng.

3.2.4. Grand piano điện

Cuối cùng, nếu bạn yêu thích vẻ đẹp truyền thống của đàn grand piano, giờ đây bạn có thể sở hữu một chiếc đàn piano điện với tất cả tính năng của đàn upright piano điện, nhưng được bao bọc trong một vỏ đàn kiểu baby grand. Tức là bạn vừa có được diện mạo ấn tượng như một chiếc đàn grand piano cổ điển, vừa được tận hưởng chất lượng âm thanh xuất sắc nhất. Điều này là do đàn thường chứa một hệ thống loa hàng đầu, giúp tối ưu hóa trải nghiệm âm thanh.

Thay vì chỉ là một phiên bản nhỏ gọn của đàn piano điện, loại đàn grand piano điện mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa vẻ ngoài sang trọng và chất lượng âm thanh đỉnh cao.

Grand piano điện Yamaha và Grand piano điện Roland chính là lựa chọn tốt nhất dành cho nghệ sĩ cần sự kết hợp giữa kiểu dáng và âm thanh. Tùy vào ngân sách mong muốn bạn có thể cân nhắc.

4. Những câu hỏi thường gặp về các loại đàn piano

4.1. Đàn piano nào tốt nhất dành cho người mới bắt đầu?

Chọn đàn piano tốt nhất cho người mới bắt đầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như ngân sách, không gian, và mục tiêu học tập của bạn. Nói cách khác, cây đàn piano lý tưởng cho người mới bắt đầu phụ thuộc vào cài đặt bạn muốn chơi và âm thanh hoặc bản nhạc bạn muốn tạo.

Nếu tính di động là quan trọng đối với bạn thì đàn Portable piano điện là những lựa chọn ưu việt. Mặt khác, nếu bạn định chơi một cây đàn piano cơ và có đủ không gian thì có lẽ một cây đàn Upright piano là lựa chọn tốt để bắt đầu.

4.2. Có bao nhiêu loại đàn piano?

Trả lời: Có 2 loại đàn piano chính là piano cơ và piano điện. Trong 2 loại chính này bao gồm nhiều loại nhỏ khác, bạn có thể quay lại xem chi tiết bài viết trên.

4.3. Loại đàn piano nào là lớn nhất?

Trả lời: Grand piano là loại đàn piano có kích thước lớn nhất.

4.4. Loại đàn piano nào đắc nhất?

Trả lời: Đàn piano đắt nhất thường là các cây đàn được chế tạo đặc biệt hoặc có giá trị lịch sử và nghệ thuật cao. Thường dòng đàn Grand piano sẽ nằm trong phân khúc giá cao hơn.

4.5. Sự khác biệt giữa đàn Upright piano và Grand piano là gì?

Trả lời: Sự khác biệt chính giữa đàn Upright piano và Grand piano nằm ở kích thước và cách sắp xếp dây đàn.

– Đàn Upright piano có thiết kế dạng tủ đứng với dây đàn và búa đập được sắp xếp theo chiều dọc.

– Đàn Grand piano có thiết kế nằm ngang, với dây đàn và búa đập sắp xếp theo chiều ngang, mở rộng từ bàn phím ra phía sau.

5. Kết luận

Hy vọng bài viết ở trên cung cấp những thông tin hữu ích về các loại đàn piano. Việt Thanh Music Center hiểu rằng việc quyết định chọn mua một cây đàn piano không chỉ là một khoản đầu tư về mặt tài chính mà còn là một bước tiến quan trọng trong hành trình âm nhạc của bạn. Dù bạn là người mới bắt đầu hay một nghệ sĩ piano chuyên nghiệp, việc lựa chọn đúng loại đàn phù hợp với phong cách, không gian sống và mục tiêu nghệ thuật của bạn là hết sức quan trọng.

Việt Thanh Music Center mời bạn đến trải nghiệm trực tiếp tại showroom613 Điện Biên Phủ Phường 1 Quận 3 TP HCM, nơi bạn có thể cảm nhận từng phím đàn, nghe từng nốt nhạc và thấu hiểu sự khác biệt giữa các loại đàn. Đội ngũ chuyên viên tư vấn của Việt Thanh sẽ sẵn lòng hỗ trợ bạn, giúp bạn tìm ra cây đàn piano hoàn hảo, phản ánh đúng cá tính và đam mê âm nhạc của bạn. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết hơn hoặc tham quan trực tiếp các mẫu đàn piano độc đáo. Số điện thoại liên hệ: 0909046613 – 0938809307 – 0903864264.