Sự khác biệt giữa đàn upright piano và grand piano – Nên mua loại đàn nào?

Cả đàn upright piano và đàn grand piano đều là những nhạc cụ tuyệt vời. “Nên chọn mua upright piano hay grand piano?” là câu hỏi khá phổ biến của người mới bắt đầu. Trên thực tế có những điểm khác biệt giữa hai loại đàn piano này, chính những sự khác biệt đó giúp bạn đưa ra quyết định chọn mua piano phù hợp.

Hãy cùng Việt Thanh Music center khám phá xem những khác biệt đó nằm ở đâu? Và tìm kiếm đáp án cho câu hỏi: Nên chọn mua upright piano hay grand piano?

1. Xem nhanh sự khác biệt:

Nội dung so sánh	Grand piano	Upright piano
Cách đo kích thước	Ngang – Từ phím đến đuôi đàn	Dọc – Từ sàn đến đỉnh tủ đàn
Cơ chế hoạt động (Action)	Tự trở về nhờ trọng lực	Trợ giúp bằng lò xo
Bàn đạp (Pedal)	3 (soft pedal, sostenuto pedal, Sustain pedal)	3 (soft pedal, Muffler pedal, Sustain pedal)
Cách phát ra âm thanh	Được điều chỉnh và hướng qua nắp đàn	Phạm vi khuếch đại âm nhỏ hơn

2. Upright piano và grand piano khác nhau như thế nào?

Có 4 sự khác biệt chính giữa đàn upright piano và đàn grand piano. Vậy những sự khác nhau nằm ở đâu? Hãy cùng Việt Thanh Music Center khám phá.

2.1. Khác biệt về hình dạng và kích thước

Sự khác biệt lớn nhất giữa đàn upright piano và đàn grand piano là kích thước và hình dạng của đàn piano.

Upright piano

Đàn upright piano có thiết kế cao và hẹp, với bảng cộng hưởng và dây đàn được bố trí theo chiều dọc, từ trên xuống dưới. Cơ chế gõ (búa đàn) trong đàn upright đặt theo chiều dọc và đập vào dây theo hướng ngang.

Các loại đàn piano upright có nhiều biến thể về chiều cao, mỗi loại đều có âm thanh độc đáo. Thường xuất hiện các kích thước sau:

– Spinet: cao khoảng 36 inch

– Console: cao khoảng 40 – 44 inch

– Studio: cao khoảng 44 – 48 inch

– Professional: cao khoảng 48 inch trở lên

Grand piano

Đàn grand piano có bảng cộng hưởng được trải dài theo chiều ngang, bắt đầu từ phía các phím đàn đến phía cuối đuôi đàn. Búa đàn trong grand piano được sắp xếp ở trên dây đàn và đánh xuống dây, tạo chuyển động từ trên xuống.

Kích thước đàn grand piano được đo từ mép trước của các phím đến phần đuôi cuối cùng của đàn. Thường xuất hiện ở các kích cỡ sau:

– Baby grand: Dài tối đa 1m70

– Medium grand: Dài từ 1m70 đến 1m78

– Full grand: Dài từ 1m78 đến 2m14

– Performance grand: Dài từ 2m14 đến 2m75

– Concert grand: Dài 2m75 trở lên

2.2. Khác biệt về cơ chế hoạt động (action)

Có sự khác biệt đáng kể giữa cơ chế hoạt động của đàn upright piano và đàn grand piano.

Upright piano

Cơ chế hoạt động dọc: Trong cơ chế này, các búa đàn dựa vào lò xo để trở lại vị trí nghỉ, điều này hạn chế tốc độ quay lại của búa đàn so với đàn grand piano. Khi chơi các kỹ thuật đòi hỏi phải lặp lại nhanh các nốt, đàn upright chỉ có thể đạt mức lặp lại khoảng 7 lần mỗi giây, thấp hơn nhiều so với đàn grand piano.

Video cơ chế hoạt động đàn upright piano:

Grand piano

Cơ chế hoạt động ngang: Cơ chế này cho phép các búa đàn quay trở lại vị trí nghỉ tự nhiên dựa trên trọng lượng của chính búa đàn. Điều này hỗ trợ cho việc lặp lại các nốt nhạc một cách nhanh chóng và mượt mà, rất thích hợp khi chơi các đoạn nhạc có nhiều kỹ thuật, với khả năng lặp lại tối đa có thể đạt khoảng 14 lần mỗi giây.

Video cơ chế hoạt động đàn grand piano:

2.3. Khác biệt về bàn đạp (pedal)

Ngoài cơ chế hoạt động (action), một sự khác biệt đáng kể khác giữa đàn upright piano và đàn grand piano là bàn đạp (pedal). Các chức năng của từng bàn đạp sẽ khác nhau, cụ thể như sau:

Upright piano

– Soft pedal (bàn đạp trái): Khi bàn đạp này được nhấn, tất cả các búa đàn được di chuyển gần hơn với các dây đàn, làm giảm âm lượng âm thanh.

– Muffler pedal (bàn đạp giữa): Còn được gọi là practice pedal. Một mảnh vải nỉ mỏng được đặt giữa các búa và dây đàn, làm giảm đáng kể âm thanh, dùng để tập luyện không làm phiền đến người khác.

– Sustain pedal (bàn đạp phải): Cũng được gọi là damper pedal. Các bộ giảm âm vẫn được giữ ở trạng thái nâng lên ngay cả khi ngón tay được thả ra khỏi các phím, giúp giữ âm thanh của tất cả các nốt đã chơi vang lâu hơn, đây là pedal thường được sử dụng nhiều nhất.

Grand piano

– Shift pedal (bàn đạp trái): Còn được gọi là soft pedal hoặc una corda pedal. Bàn đạp này dịch chuyển toàn bộ bộ phận cơ chế sang bên phải, không chỉ thay đổi âm lượng mà còn tạo ra những thay đổi nhỏ về âm sắc.

– Sostenuto Pedal (bàn đạp giữa): Giữ các bộ giảm âm (damper) ở trạng thái nâng lên và không chạm vào dây của bất kỳ phím nào được chơi ngay trước khi bàn đạp được nhấn xuống. Điều này cho phép duy trì âm của các nốt nhạc được chọn.

– Sustain pedal (bàn đạp phải): Còn được gọi là damper pedal. Các bộ giảm âm vẫn được giữ ở trạng thái nâng lên ngay cả khi ngón tay được thả ra khỏi các phím, giữ âm thanh của tất cả các nốt đã chơi.

2.4. Khác biệt về chất lượng âm thanh

Sự khác biệt về kích thước và hình dạng đàn grand piano và đàn upright piano không chỉ ảnh hưởng đến hình thức bên ngoài mà còn có tác động đáng kể đến chất lượng âm thanh và độ vang của đàn piano. Cụ thể như sau:

Upright piano

Đàn upright piano thường có bảng cộng hưởng và dây đàn nhỏ hơn. Dây đàn ngắn hơn nên bị hạn chế khả năng tạo ra các âm tần số thấp, khiến âm thanh ít vang hơn so với grand piano. Bảng cộng hưởng nhỏ hơn cũng giảm bớt độ vang của âm thanh, làm cho âm thanh phát ra ở mức nhẹ nhàng. Kết quả là, âm thanh từ đàn upright piano thường nghe ít vang, trong khi grand piano vang và âm lượng lớn.

Grand piano

Đàn grand piano được đánh giá cao về chất lượng âm thanh nhờ vào các dây đàn dài hơn và bảng cộng hưởng lớn hơn. Dây đàn dài hơn cho phép sinh ra âm thanh với tần số phong phú và đa dạng hơn, trong khi bảng cộng hưởng lớn giúp tăng cường khả năng phát âm, tạo ra âm thanh vang và rõ ràng hơn. Tổng thể, những đặc điểm này tạo nên âm sắc giàu có và vang dội, làm nổi bật sự phức tạp và chiều sâu của bản nhạc được chơi.

3. Nên chọn upright piano hay grand piano?

Không có loại đàn nào là phù hợp với tất cả mọi người. Tùy thuộc vào nhu cầu, sở thích cá nhân hoặc điều kiện không gian, bạn có thể chọn mua upright piano hoặc grand piano.

Nhìn chung, đàn grand piano có ưu thế về âm thanh nhờ vào bảng cộng hưởng lớn hơn và dây đàn dài hơn, nên âm thanh phát ra mạnh mẽ và vang dội hơn. Tuy nhiên, nếu chất lượng và kỹ thuật làm đàn không đảm bảo, một chiếc đàn upright piano chất lượng cao có thể là sự lựa chọn tốt hơn, về giá thành Grand Piano sẽ có giá cao hơn upright piano.

Đàn upright piano có kích thước và hình dạng gọn gàng hơn, thích hợp cho không gian sống vừa phải. Trong khi đó, đàn grand piano lớn và nặng hơn nhiều thường được đặt trong biệt thự, căn hộ lớn, hội trường, nhà hàng, các buổi hòa nhạc…

Khi đánh giá chất lượng của một chiếc đàn piano, bạn nên quan tâm đến chất liệu làm đàn và tay nghề chế tạo. Chất liệu tốt ví dụ như bảng cộng hưởng làm từ gỗ Spruce, Ngựa đàn làm từ gỗ Maple cứng, và búa đàn có lõi làm từ gỗ Spruce sẽ đóng góp vào chất lượng âm thanh của đàn. Bạn cũng cần chú ý đến sự tỉ mỉ trong quá trình lắp ráp các bộ phận bên trong đàn.

Một chiếc đàn upright piano cao cấp như Yamaha U3 sẽ cho trải nghiệm chơi đàn tốt hơn, âm thanh hay hơn và giá trị tốt hơn so với một chiếc grand piano cấp thấp. Đàn upright piano Yamaha là một trong những lựa chọn hàng đầu khi mua piano cơ cũ.

4. Kết luận

Việc lựa chọn giữa đàn upright piano và đàn grand piano hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích cá nhân của bạn. Đàn piano đứng trên thực tế phù hợp cho không gian nhỏ và ngân sách hạn chế, trong khi đàn grand piano cung cấp chất lượng âm thanh và trải nghiệm chơi đàn vượt trội, trở thành sự lựa chọn của các nhạc sĩ chuyên nghiệp và những người yêu thích vẻ đẹp của những nhạc cụ này. Dù bạn chọn đàn upright piano hay đàn grand piano, cả hai đều có thể mang lại niềm vui và cảm hứng âm nhạc cho cuộc sống của bạn.

Nếu có thắc mắc về bài viết hoặc có nhu cầu mua đàn upright piano và đàn grand piano. Đừng ngần ngại để lại bình luận dưới bài viết hoặc liên hệ cho Việt Thanh Music Center qua số điện thoại: 0909046613 – 0938809307 – 0903864264.