Giải mã 20 câu hỏi thú vị về đàn cello

Cello là một trong những nhạc cụ lâu đời và phổ biến tại Châu Âu, thu hút người yêu nhạc bởi âm thanh trầm ấm, vang xa và khả năng biểu diễn phong phú. Tuy là nhạc cụ phổ biến, nhưng đối với những người mới chơi, đàn cello vẫn còn là một “ẩn số”. Trong bài viết này Việt Thanh Music Center sẽ cùng bạn “giải mã” 20 câu hỏi thú vị về cây đàn cello, cung cấp cho bạn những kiến thức chuyên sâu và đầy đủ về loại nhạc cụ to lớn này.

1. Đàn cello có nguồn gốc từ đâu?

Đàn cello được phát triển tại Ý hơn 300 năm trước. Hiện nay, cello được sản xuất ở nhiều quốc gia như Châu Âu, Mỹ và Trung Quốc. Những người thợ làm đàn (luthiers) thường học hỏi kỹ năng ở nhiều nơi trên thế giới và mang về nước.

Đức từng là nước sản xuất cello chủ yếu trong các thế kỷ trước, nhưng ngày nay Trung Quốc sản xuất nhiều cello hơn. Các bộ phận của cello thường đến từ nhiều nơi khác nhau trên thế giới.

2. Vĩ kéo của đàn cello làm từ gì?

Vĩ cello rất giống vĩ violin hoặc vĩ viola nhưng thực tế ngắn hơn (dài 72-73cm) và nặng hơn. Vĩ kéo đàn cello được cấu tạo từ nhiều bộ phận, bao gồm: frog, screw, stick, hair, tip.

Thân (stick) vĩ kéo của đàn cello thường được làm từ gỗ Brazil hoặc Pernambuco. Ngoài ra, vĩ kéo còn được làm từ sợi thủy tinh hoặc sợi carbon, thích hợp cho cho sinh viên do có độ bền cao.

Frog là phần nối lông (hair) vĩ kéo với thân (stick) cello và là nơi bạn cầm nắm. Thông thường, frog được làm từ gỗ mun (ebony) và có thể được trang trí bằng nacre.

Lông vĩ kéo (hair) được kéo căng từ đầu vĩ đến frog, giúp tạo ra ma sát khi chạm vào dây đàn để phát ra âm thanh. Loại lông này thường là lông đuôi ngựa, hoặc vật liệu tổng hợp như nylon.

Screw nằm bên trong frog để điều chỉnh độ căng lông vĩ. Screw ở cuối vĩ kéo cho phép bạn điều chỉnh độ căng của lông vĩ để tạo ra âm thanh mong muốn.

Grip là lớp vòng quấn quanh vĩ kéo giúp bạn giữ cây vĩ mà không bị trơn trượt. Grip có thể là nhựa hoặc da.

Nhựa thông (rosin) được bôi trên lông vĩ để tạo ma sát trên dây đàn. Nhựa thông là một phụ kiện cần thiết cho người chơi nhạc cụ dây.

3. Khóa nhạc của đàn cello là gì?

Trong sheet nhạc đàn cello thường sử dụng khóa Fa, nhưng vẫn có thể đọc cả khóa Tenor và khóa Sol nếu các phần nhạc cao hơn.

4. Đàn cello thuộc họ gì?

Đàn cello thuộc bộ dây, đứng thứ hai về kích thước sau đàn double bass. Cello, viola, violin và harp tạo nên nhóm nhạc cụ dây trong một dàn nhạc giao hưởng tiêu chuẩn.

5. Học đàn cello có khó không?

Học cello hay bất cứ nhạc cụ nào cũng đều khó khăn với người mới bắt đầu dù ít hay nhiều. Về cơ bản bạn phải chăm chỉ học tập và thực hành.

Đàn cello có nhiều kích thước khác nhau phù hợp với độ tuổi khác nhau vì thế nên chọn cello có size phù hợp, để việc học của bạn trở nên dễ dàng hơn một chút. Cân nhắc đến việc chọn giáo viên dạy cello.

6. Đàn cello trông như thế nào?

7. Một cây đàn cello giá bao nhiêu?

Không có câu trả lời chính xác cho câu hỏi này. Một cây đàn cello cơ bản cho sinh viên có giá chỉ từ hơn 10 triệu, nhưng đàn violin biểu diễn đắt hơn nhiều và thường đi đôi với chất lượng.

Một cây đàn rẻ có thể giới hạn khả năng của bạn và khiến bạn gặp khó khăn đến mức phải từ bỏ. Điều quan trọng là nên đến cửa hàng nhạc cụ và nhờ các chuyên gia tư vấn về các lựa chọn khác nhau.

8. Đàn cello được làm từ gỗ gì?

Đàn cello truyền thống thường được làm từ gỗ được chọn lọc, thường sử dụng gỗ Spruce cho mặt trên, gỗ Maple cho hai bên và mặt sau. Đôi khi, gỗ Willow hoặc gỗ Poplar cũng được sử dụng thay thế cho mặt sau và cạnh của đàn cello.

Các chất liệu hiện đại như sợi carbon và nhôm cũng được sử dụng để làm đàn cello. Tuy nhiên, các đàn cello truyền thống vẫn phổ biến với các vật liệu gỗ truyền thống như đã nêu trên để đảm bảo chất lượng âm thanh và sự bền bỉ của nhạc cụ.

9. Ai là người phát minh ra đàn cello?

Chúng ta có được cây đàn cello như ngày nay, nhờ vào sự phát minh từ hàng trăm năm trước.

Đàn cello được phát minh bởi Andrea Amati, một thợ làm đàn (làm nhạc cụ dây) đến từ Cremona, Ý. Ông đã tạo ra chiếc đàn cello đầu tiên vào năm 1560. Amati là bậc thầy trong nghề và có con mắt tinh tường đáng kinh ngạc, đó là lý do tại sao nhạc cụ của ông vẫn được săn đón rất nhiều cho đến ngày nay.

10. Thương hiệu đàn cello nào tốt nhất?

Không thể được trả lời một cách chính xác, vì câu trả lời phụ thuộc vào đối tượng sử dụng và ngân sách. Một cây đàn cello giá rẻ hoặc không chính hãng sẽ không phù hợp cho học sinh và không nên mua. Có nhiều thương hiệu đàn cello từ khắp nơi trên thế giới. Giáo viên dạy cello hoặc cửa hàng nhạc cụ có thể tư vấn về các thương hiệu phù hợp với ngân sách và nhu cầu của bạn.

Những thương hiệu đàn cello tốt bạn có thể tham khảo như: Eastman, Scherl & Roth, Yamaha, Knilling, Antonio Strad, NS Design, Fiddlershop, Strunal.

11. Âm vực (range) của đàn cello là bao nhiêu?

Cây đàn cello có thể chơi được các nốt từ C2 (nốt Đô thấp nhất) đến C6 (nốt Đô cao nhất) hoặc thậm chí cao hơn, phụ thuộc vào kỹ thuật và khả năng của người chơi.

Ngoài các nốt cơ bản, bạn có thể tạo ra các hòa âm bằng cách nhẹ nhàng chạm vào dây đàn tại các điểm cụ thể. Hòa âm giúp mở rộng thêm âm vực và tạo ra các nốt cao hơn so với nốt thông thường.

Các kỹ thuật khác như “thumb position” (vị trí ngón cái) và “extended position” (vị trí mở rộng) cũng giúp bạn mở rộng phạm vi nốt nhạc mà bạn có thể chơi được trên đàn cello.

12. Đàn cello lớn nhất có kích thước bao nhiêu?

Đàn cello có kích thước lớn nhất là size 4/4. Ngoài kích thước 4/4, cello còn có các kích thước nhỏ hơn như 3/4, 1/2, 1/4 và thậm chí 1/8, phù hợp với các học sinh nhỏ tuổi hoặc người chơi có kích thước cơ thể nhỏ hơn. Các kích thước này sẽ có chiều dài thân đàn giảm dần, tương ứng với từng tỷ lệ.

13. Cây đàn cello lớn nhất thế giới?

Cây đàn cello đắt nhất thế giới là Duport Stradivarius được Quỹ Âm nhạc Nippon mua với giá 20 triệu đô la.
Duport Stradivarius là một trong số 63 cây đàn cello được làm bởi Stradivarius còn tồn tại, cây đàn cello này đắt nhất thế giới và luôn nằm ở vị trí hàng đầu trong mọi danh sách.

14. Đàn cello có những bộ phận nào?

– Scroll: Cuộn xoắn ốc
– Pegbox: Hộp chốt
– Tuning Pegs: Chốt chỉnh dây
– Nut: Lược đàn
– Fingerboard: Phím đàn
– Neck: Cần đàn
– Body: Thân đàn
– Top Plate (or Belly): Mặt trước (hoặc bụng)
– Back Plate: Mặt sau
– Ribs (or Sides): Cạnh đàn (mặt bên)
– F-Holes: Lỗ thoát âm hình chữ F
– Bridge: Ngựa đàn
– Tailpiece: Miếng đuôi đàn
– Endpin: Chốt đuôi
– Strings: Dây đàn
– Fine Tuners: Bộ chỉnh dây (thường gắn trên miếng đuôi đàn)
– Soundpost: Cột âm
– Bass Bar: Thanh âm trầm.

15. Đàn cello có mấy dây? Ký hiệu dây đàn cello?

Đàn cello có 4 dây và được kí hiệu là là C, G, D và A.

16. Cột âm đàn cello nằm ở đâu?

Cột âm (soundpost) trên đàn cello là một trục gỗ nhỏ nằm bên trong đàn, ngăn đàn cello bị sụp, dưới áp lực của các dây đàn trên ngựa đàn. Cột âm thường được cho là “linh hồn” của nhạc cụ vì đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm thanh.

Cột âm giúp truyền dẫn các rung động âm thanh từ đàn cello. Khi cột âm bị ngã, bạn cần phải điều chỉnh lại, để đảm bảo cello có thể chơi được, và điều này thường được thực hiện bằng công cụ đặc biệt bởi một chuyên viên trong lĩnh vực.

17. Vai trò của ngựa đàn cello là gì?

Ngựa đàn trên đàn cello rất quan trọng vì là cầu nối giữa các dây đàn và thân đàn cello. Ngựa đàn giúp truyền dẫn âm thanh mà đàn cello tạo ra. Khi được lắp đặt đúng cách, ngựa đàn truyền tải âm thanh tốt nhất.

Mỗi cây đàn cello đều nên có một ngựa đàn được lắp đặt chính xác và có kích thước phù hợp. Những cây đàn cello có ngựa đàn không vừa hoặc không chính xác, sẽ làm chậm sự tiến bộ của bạn.

Những người chơi cello chuyên nghiệp đều rất chú ý đến ngựa đàn.

18. Làm sao để lên dây cho đàn cello?

Đàn cello cần được lên dây giống như violin hay guitar. Các khóa vặn ở phía đầu của đàn cello có thể được quay để điều chỉnh âm thanh của các dây. Trên những cây đàn cho học sinh thường có 4 ốc chỉnh dây (fine tuners) ở phía cuối dây đàn, giúp điều chỉnh âm thanh một cách dễ dàng và chuẩn xác.

Không nên để cho trẻ em tự lên dây vì dây đàn có thể đứt gây ảnh hưởng đến trẻ.

Các nghệ sĩ chuyên nghiệp thường lên dây bằng khóa vặn vì họ có khả năng “nghe” đúng cao độ của từng dây, thay vì các ốc chỉnh dây như người mới chơi.

19. Ai là người chơi cello giỏi nhất thế giới?

Kể từ khi phát minh ra đàn cello, đã có rất nhiều nghệ sĩ cello vĩ đại tạo nên dấu ấn của họ trong âm nhạc. Từ Pablo Casals đến Jacqueline du Pré và Yo-Yo Ma, những đóng góp của những nhạc sĩ này vô cùng vô giá và đáng để biết đến.

20. Chơi đàn cello ở hợp âm nào?

Đàn cello là một nhạc cụ không chuyển tông, vì vậy cello được chơi ở tông C.

Hy vọng bài viết trên có thể cung cấp những thông tin hữu ích về đàn cello cho bạn. Nếu có nhu cầu mua cello hoặc cần tư vấn, vui lòng liên hệ Việt Thanh Music Center qua số điện thoại: 0909046613 – 0938809307 – 0903864264.