Viola và Violin – 7 sự khác biệt mà bạn nên biết

Viola và violin rất giống nhau, nên việc phân biệt hai loại nhạc cụ dây này (chưa nói đến việc chọn cái nào để chơi) có thể khiến bạn đau đầu. Vậy loại nào dễ chơi hơn? Viola và violin có phải là cùng một loại nhạc cụ không? Để tìm ra được đáp án, Việt Thanh Music Center cung cấp một số thông tin hữu ích về đàn viola và violin, từ đó giúp bạn phân biệt được hai loại nhạc cụ ‘quý tộc’ này.

Sự khác biệt cơ bản giữa đàn viola và violin

Sự khác biệt cơ bản giữa viola và violin là gì? Dưới đây là câu trả lời nhanh:

Kích thước	Viola lớn hơn violin
Dây đàn	Dây của violin là G-D-A-E, trong khi dây của viola là C-G-D-A
Vĩ kéo (bow)	Vĩ kéo của violin dài và mỏng hơn của viola
Âm thanh	Violin có âm cao hơn viola
Khóa nhạc	Người chơi violin đọc khóa Sol (treble clef), còn người chơi viola đọc khóa Alto (alto clef)
Vị trí trong dàn nhạc	Violin ngồi bên phải sân khấu, còn viola ở giữa
Vai trò	Violin thường được sử dụng để solo nhiều hơn viola

Phân tích chi tiết sự khác biệt giữa viola và violin

Violin nhỏ hơn viola và có âm cao hơn. Các dây cũng được lên khác nhau (mặc dù đều theo quãng năm), và violin sử dụng khóa Sol trong khi viola sử dụng khóa Alto. Vĩ kéo của violin và viola có hình dạng và trọng lượng khác nhau. Trong dàn nhạc, người chơi viola ngồi ở giữa. Cuối cùng, violin thường được thấy nhiều hơn trong các màn trình diễn solo.

Nếu bạn vẫn chưa hiểu, đừng lo – Việt Thanh Music Center sẽ phân tích rõ hơn.

Kích thước viola và violin

Violin là nhạc cụ nhỏ nhất trong số 4 nhạc cụ dây thường thấy trong dàn nhạc, tiếp theo là viola, sau đó là cello, và cuối cùng là contrabass lớn nhất. Violin và viola có kích thước giống nhau nhất nên dễ gây nhầm lẫn.

Với chiều dài khoảng 36cm, violin có thân nhỏ hơn, nên âm thanh sáng hơn. Violin thường có kích thước phân loại theo phân số, như 1/16, 1/8, 1/4, 1/2, và 3/4. Violin cũng có cần đàn (neck) mỏng hơn.

Kích thước của viola linh hoạt hơn violin. Một cây viola cỡ lớn thường có chiều dài trung bình từ 39cm đến 41cm.
Viola thường được đo bằng inch thay vì phân số, việc sử dụng inch giúp bạn dễ dàng tìm được cây đàn viola kích thước phù hợp.

Do kích thước của viola không cố định như violin, bạn cần phải kiểm tra kỹ kích thước bên trong hộp đựng trước khi mua. Điều này đảm bảo rằng viola của bạn sẽ vừa vặn và được bảo vệ tốt trong hộp đựng, tránh những hư hỏng không đáng có trong quá trình vận chuyển và bảo quản.

Dây đàn viola và violin

Violin và viola đều được lên dây theo quãng năm, nhưng viola bắt đầu từ quãng năm thấp hơn, có nghĩa là violin được lên dây G-D-A-E, trong khi viola được lên dây C-G-D-A.

Cả hai loại dây đàn có thể được làm từ cùng một loại vật liệu (thường là lõi tổng hợp với lớp quấn kim loại), nhưng tạo ra âm thanh khác nhau do kích thước của nhạc cụ và bản thân dây đàn.

Độ dày của dây đàn cũng khác nhau, dây violin có độ căng nhẹ hơn, ngắn hơn và mỏng hơn so với dây của viola. Những khác biệt trong thiết kế này có nghĩa là dây viola yêu cầu bạn dùng lực nhiều hơn và có âm thanh trầm hơn.

Thường thì người chơi viola thích sử dụng nhựa thông (rosin) mềm và dính hơn, còn người chơi violin thích nhựa thông nhẹ và cứng hơn để phù hợp với dây đàn, thực ra điều này tùy thuộc vào sở thích cá nhân.

Vĩ kéo (bow) viola và violin

Vĩ kéo của violin và viola có thiết kế cơ bản giống nhau. Cả hai đều sử dụng lông ngựa, có thể là lông ngựa thật hoặc lông tổng hợp. Lông ngựa được gắn vào một thanh, thanh này thường làm từ gỗ hoặc sợi carbon. Frog nằm ở cuối vĩ kéo, nơi bạn cầm và điều khiển vĩ. Frog thường được làm từ gỗ hoặc nhựa, có thể có các chi tiết kim loại để tăng độ bền và thẩm mỹ. Bạn có thể điều chỉnh độ căng của lông ngựa bằng cách xoay một ốc vặn ở cuối vĩ kéo.

Frog vĩ kéo của violin và viola cũng khác nhau một chút:

Frog của violin được thiết kế nhẹ và có cạnh thẳng, giúp vĩ không bị chậm lại khi di chuyển trên dây đàn, bạn có thể điều khiển và phản ứng nhạy hơn khi chơi các đoạn nhạc nhanh.

Frog của viola có cần phải có thêm trọng lượng và có các cạnh cong, điều này giúp vĩ có đủ độ nặng để tạo ra lực cần thiết khi kéo trên các dây đàn dày hơn của viola. Các cạnh cong cũng giúp bạn cầm vĩ kéo dễ dàng hơn, mang lại sự thoải mái trong quá trình chơi.

Âm thanh viola và violin

Âm thanh của violin và viola không chỉ phụ thuộc vào độ cao của nốt nhạc.

Dựa vào kích thước và đặc tính của dây đàn cũng như khả năng tương tác với không khí bên trong, âm thanh của violin và viola có sự khác biệt về độ sắc nét và độ sâu. Cụ thể như sau:

– Violin tạo ra âm thanh rõ ràng và sắc nét do thân nhỏ hơn và dây đàn nhẹ hơn. Điều này làm cho violin thích hợp cho các buổi biểu diễn solo với âm thanh sáng, phù hợp cho các bản nhạc yêu cầu sự rõ ràng và phân biệt.

– Viola có kích thước lớn hơn, làm cho không khí bên trong nhạc cụ rung chậm hơn so với violin. Vì vậy âm thanh của viola thường có tính chất mềm mại hơn, được sử dụng để tạo điểm nhấn hoặc làm nền cho các bản nhạc.

Khóa nhạc (Clef) viola và violin

Việc hiểu biết về các Khóa nhạc khi đọc sheet nhạc luôn luôn quan trọng. Có 4 khóa nhạc thường được sử dụng trong âm nhạc hiện đại, là: treble (khóa G), alto (khóa F), tenor và bass.

Violin và viola sử dụng các khóa nhạc khác nhau. Phần lớn các bản nhạc cho violin được viết trong khóa treble clef (khóa G). Đây là khóa nhạc phổ biến nhất, phù hợp với các nhạc cụ có âm thanh cao và thường được sử dụng trong các bài học âm nhạc tại trường. Trong khi đó, các bản nhạc dành cho viola thường được viết trong khóa alto clef, khóa alto clef thường chỉ được sử dụng đối với viola.

Người chơi có kinh nghiệm thường sẽ quen thuộc với cách đọc sheet nhạc của cả violin (treble clef) và viola (alto clef). Nhưng, đối với người mới học, việc đọc sheet nhạc viola (alto clef) có thể là một thử thách.

Vị trí của viola và violin trong dàn nhạc

Người chơi viola ngồi ở trung tâm của dàn nhạc, giữa đàn cello và đàn violin (âm thanh của viola nằm giữa hai loại nhạc cụ này). Người chơi viola cần chú ý đến nhạc trưởng vì các dây đàn dày hơn phản hồi âm chậm hơn của viola.

Vị trí của đàn violin trong dàn nhạc linh hoạt hơn một chút. Người chơi đàn violin 1 ngồi ở bên phải sân khấu (từ góc nhìn của khán giả là bên trái). Đây là vị trí truyền thống của đàn violin 1 trong một dàn nhạc. Đàn violin 2 thường ngồi gần bên cạnh đàn violin 1 trong một dàn nhạc. Sau đó, vị trí của đàn violin 2 có thể được sắp xếp theo hai cách khác nhau (tiếp tục ngồi phía sau đàn violin 1 hoặc giữa đàn violin 1 và đàn viola), điều này tùy thuộc vào bố cục sân khấu và sự điều khiển của nhạc trưởng.

Vai trò của viola và violin trong dàn nhạc

Violin thường được coi là ngôi sao của buổi biểu diễn, với vô số bản nhạc được viết riêng. Như đã đề cập, violin có nhiều bản solo hơn viola và thường đảm nhận vai trò chính trong các đoạn nhạc melody của dàn nhạc. Âm thanh cao giúp violin truyền tải xa hơn và nổi bật hơn trong một dàn nhạc lớn.

Âm thanh ấm áp của viola phù hợp với các hợp âm và có thể làm tăng độ sâu cho màn biểu diễn của dàn nhạc. Điều này cũng đúng trong các tác phẩm tứ tấu dây (một dạng hình nhóm nhạc gồm 4 nhạc cụ dây cùng tham gia biểu diễn), trong đó một trong 2 viola thường là trọng tâm của một phần biểu diễn.

Lịch sử của nhạc cụ dây

Nguồn gốc của nhạc cụ dây trong dàn nhạc có một lịch sử đa dạng và phức tạp. Các nhạc cụ dây có cánh cò, được căng dây theo quãng năm như rebab, đã xuất hiện từ thế kỷ 8 và lan rộng trên các lục địa châu Phi, châu Á và châu Âu. Bên cạnh rebab, còn tồn tại nhiều loại nhạc cụ dây khác qua hàng nghìn năm lịch sử, đóng góp vào sự phong phú và đa dạng của âm nhạc thế giới.

Lịch sử của violin và viola hiện đại dường như xuất phát từ lira da braccio – một nhạc cụ có cánh cò có nguồn gốc từ Ý. Thuật ngữ “viola da braccio” dịch sang tiếng Italy có nghĩa là “viola cầm tay”, ám chỉ đến toàn bộ gia đình các nhạc cụ dây. Violoncello, một thành viên khác trong gia đình này, cũng phát triển từ lira da braccio, trong khi double bass có sự liên quan chặt chẽ hơn đến “viola da gamba”, một dòng nhạc cụ dây khác.

Trong quá trình phát triển lịch sử, tất cả các nhạc cụ dây trong dàn nhạc thường sử dụng dây ruột, được làm từ các sợi ruột động vật. Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, các dây kim loại tổng hợp đã trở nên phổ biến hơn, nhờ vào tính linh hoạt và khả năng sản xuất âm thanh tốt hơn so với dây ruột truyền thống.

Các câu hỏi thường gặp

Violin và viola, cái nào dễ chơi hơn?

Cả violin và viola đều có những khó khăn riêng, nhưng nhiều người cho rằng viola khó hơn do kích thước lớn hơn, nặng hơn và sử dụng sheet nhạc alto. Tuy nhiên, có người cho rằng viola dễ hơn vì nhạc thường ít phức tạp hơn do vai trò hỗ trợ. Học viola và violin đều có những khó khăn riêng.

Người mới bắt đầu nên chọn violin hay viola?

Nhiều học sinh chọn học violin trước, nhưng việc học viola cũng là lựa chọn tốt. Violin thường có sẵn nhiều kích cỡ nhỏ hơn và nguồn tài liệu phong phú phù hợp với trẻ em. Vì vậy, violin là một lựa chọn tuyệt vời cho người mới bắt đầu. Tuy nhiên, học viola cũng rất tốt và nếu bạn có các công cụ cần thiết để chơi.

Người chơi violin có thể chơi viola không?

Có thể, nhưng sẽ mất một thời gian để quen với nhạc cụ. Mặc dù hai nhạc cụ này có vẻ giống nhau, nhưng vẫn có những khác biệt về kỹ thuật, từ cách cầm vĩ kéo đến cách đọc sheet nhạc. Mặc dù vậy, có rất nhiều kỹ năng có thể giúp ích khi chuyển đổi, việc chơi viola sẽ dễ hơn so với một người chơi nhạc cụ dây khác.

Kết luận

Tóm lại, mặc dù viola và violin giống nhau ở nhiều mặt, nhưng kích thước, dây đàn và âm thanh của hai loại nhạc cụ dây này đều tạo ra những khác biệt lớn.

Viola lớn hơn, âm thanh thấp hơn và yêu cầu lực chơi mạnh hơn. Trong khi đó, violin phản ứng nhanh hơn và dễ chơi solo hơn.

Viola được lên dây C-G-D-A thay vì G-D-A-E như violin, do đó sheet nhạc và vĩ kéo được thiết kế phù hợp với cấu trúc và vai trò khác nhau trong dàn nhạc.

Tại Việt Thanh Music Center, chúng tôi có sẵn các loại violin và viola dành cho học sinh, sinh viên, nhạc công,…với đầy đủ các phụ kiện cần thiết khác. Nếu có nhu cầu mua violin hoặc viola, đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc gọi cho chuyên viên nhạc cụ qua số điện thoại 0909046613 – 0938809307 – 0903864264.